Trong tháng 9 đã có 42 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Và toàn bộ đều được thực hiện theo hình thức riêng lẻ để huy động hơn 29.700 tỷ đồng. Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA) thống kê số liệu này được. Thông tin được cập nhật từ Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước và Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội. Tính riêng trong tháng 9/2021, nhóm bất động sản đã hút 8.394 tỷ đồng phát hành riêng lẻ bằng lãi suất cao. Các chuyên gia cảnh báo rằng đây là mầm mống “Evergrande phiên bản Việt”…
Mục Lục
Khối lượng phát hành trái phiếu doanh ngiệp
Nhóm ngân hàng tiếp tục dẫn đầu về khối lượng phát hành với tổng giá trị 13.860 tỷ đồng. Trong đó khoảng 6.200 tỷ đồng là trái phiếu phát hành tăng vốn cấp hai của BIDV, Vietinbank, VIB và MB. Lãi suất chủ yếu thả nổi. Tham chiếu bình quân lãi suất tiết kiệm 4 ngân hàng nhà nước dao động từ 6,4% đến 7,9% một năm.
Nhóm bất động sản xếp thứ hai với giá trị phát hành riêng lẻ gần 8.400 tỷ đồng. Trong đó khoảng 11% trái phiếu có tài sản đảm bảo là cổ phiếu hoặc không có tài sản đảm bảo. Lãi suất phát hành của nhóm này tương đối cao. Từ 9,5% đến 12% một năm và kỳ hạn phổ biến từ 1 đến 5 năm.
Luỹ kế chín tháng đầu năm, thị trường ghi nhận gần 600 đợt phát hành. 582 đợt trong số này là phát hành riêng lẻ để huy động 350.000 tỷ đồng. 14 đợt phát hành ra công chúng huy động 12.000 tỷ đồng. Và 3 đợt phát hành ra thị trường quốc tế với tổng giá trị 1 tỷ USD.
Doanh nghiệp huy động vốn lớn bằng trái phiếu
Từ đây đến cuối năm vẫn còn nhiều doanh nghiệp dự kiến huy động vốn lớn bằng trái phiếu. Điển hình như Tổng công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp (Becamex IDC) đã phê duyệt phương án phát hành trái phiếu 2.500 tỷ đồng. Công ty cổ phần Đầu tư Nam Long huy động trái phiếu hai đợt tổng trị giá 950 tỷ đồng; với lãi suất dự kiến 9,5% cho năm đầu tiên và thả nổi cho các năm tiếp theo.
Liên quan đến câu chuyện phát hành trái phiếu doanh nghiệp, TS. Lê Xuân Nghĩa, Thành viên Hội đồng tư vấn Chính sách tài chính tiền tệ Quốc gia nhận xét. Tại Việt Nam, nhiều tập đoàn bất động sản phát hành cả chục nghìn tỷ đồng nhưng không ai giám sát, đánh giá xếp hạng tín nhiệm.
Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, Covid-19 khiến dòng tiền doanh nghiệp cạn kiệt. Khi đó “quả bom nợ” nằm ở nơi phát hành trái phiếu doanh nghiệp lãi suất cao. Chứ không phải nằm ở những tập đoàn đang dẫn đầu ngành.
Hiện nay, tác động trực tiếp rõ nét nhất của dịch bệnh tới thị trường bất động sản chính là việc cho thuê văn phòng, cửa hàng, khách sạn bị sụt giảm mạnh. Nhiều dự báo cho thấy, phân khúc này chỉ có thể trở lại bình thường sau 6 tháng hoặc khi du lịch quốc tế được mở cửa.
Đôi lời chia sẻ của ông lớn trong ngành
Trao đổi với truyền thông, ông Phan Tùng Lâm – Giám đốc Kinh doanh Trái phiếu và Sản phẩm Cấu trúc, Công ty cổ phần Chứng khoán SSI nhận định thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang rất sôi động. Nguồn cung trái phiếu doanh nghiệp dồi dào. Do tín dụng qua hệ thống ngân hàng chặt hơn. Đặc biệt ở nhóm bất động sản. Nên nhiều công ty chọn phương án phát hành trái phiếu để có dòng tiền bổ sung hoạt động kinh doanh. Lãi suất ngân hàng giảm. Dẫn đến nhiều nhà đầu tư tìm kiếm các kênh sinh lời tốt hơn. Đó là nguyên nhân trái phiếu mới phát hành có tỷ lệ hấp thụ cao.
Tuy nhiên, ông Lâm nhấn mạnh, lợi nhuận luôn đi cùng rủi ro. Nên nhà đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp cần phải hiểu rủi ro tín dụng. Tức phải đánh giá được tình hình kinh doanh, tăng lực tài chính, khả năng trả nợ (lãi suất và gốc) của tổ chức phát hành. Tính thanh khoản của trái phiếu cũng cần được chú ý. Bởi đầu tư trái phiếu thường kéo dài vài năm nên cần cân đối nhu cầu thanh toán trước khi xuống tiền.
